Një kundërsulm i shpejtë ukrainas në rajonin e Kurskut të Rusisë është sulmi më i madh i tillë ndërkufitar nga forcat e Kievit në luftën gati 2 e gjysmë vjeçare, duke ekspozuar dobësitë e Rusisë dhe duke i dhënë një goditje të dhimbshme Kremlinit.

Sulmi i befasishëm ka bërë që dhjetëra mijë civilë të largohen nga rajoni ndërsa ushtria ruse po përpiqet të zmbrapsë sulmin.

Për Ukrainën, bastisja ndërkufitare ofron një nxitje shumë të nevojshme për moralin publik në një kohë kur forcat e vendit, shpesh të paarmatosura janë përballur me sulme të pamëshirshme ruse përgjatë vijës së frontit prej më shumë se 1000 kilometrash.

Si u zhvillua sulmi ukrainas?

Trupat e Kievit u derdhën në rajonin e Kurskut nga disa drejtime sot herët në mëngjes, duke marrë shpejt në kontroll disa pika kontrolli dhe fortifikime fushore të drejtuara nga roje kufitare të armatosura lehtë dhe njësi këmbësorie përgjatë kufirit 245 kilometra të rajonit me Ukrainën.

Ndryshe nga sulmet e mëparshme të kryera nga grupe të vogla vullnetarësh rusë që luftonin përkrah forcave ukrainase, inkursioni në rajonin e Kurskut përfshinte njësi nga disa brigada të ushtrisë ukrainase, tashmë të ngurtësuara nga beteja.

Ushtarakët rusë raportuan se grupet e lëvizshme ukrainase të përbëra nga disa automjete të blinduara secila me shpejtësi,  kaluan dhjetëra kilometra në territorin rus, duke anashkaluar fortifikimet ruse dhe duke mbjellë panik në të gjithë rajonin.

Instituti për Studimin e Luftës, një institut me bazë në Uashington, tha se forcat ukrainase kanë arritur të futen deri në 35 kilometra thellë në rajon. “Forcat ukrainase duket se janë në gjendje të përdorin këto grupe të vogla të blinduara për të kryer sulme përtej vijës së angazhimit për shkak të densitetit të ulët të personelit rus në zonat kufitare”, thuhet në një analizë të sulmit.

Forcat ukrainase kanë përdorur gjerësisht dronë për të goditur automjetet ushtarake ruse dhe kanë vendosur mjete të luftës elektronike për të shtypur dronët rusë dhe për të prishur komunikimet ushtarake.

Si është përgjigjur ushtria ruse?

Të kapura në befasi, trupat ruse nuk arritën të bënin një përgjigje të shpejtë ndaj inkursionit. Me pjesën më të madhe të ushtrisë ruse të përfshirë në ofensivën në rajonin lindor të Donetskut të Ukrainës, pak trupa mbetën për të mbrojtur rajonin kufitar të Kurskut.

Njësitë ruse përgjatë kufirit përbëheshin kryesisht nga ushtarë rekrutues të trajnuar dobët, të cilët u mposhtën lehtësisht nga njësitë e sprovuara ukrainase. Disa rekrutë u kapën robër.

Mungesa e fuqisë njerëzore bëri që komanda ushtarake ruse të mbështetej fillimisht në avionë luftarakë dhe helikopterë luftarakë në përpjekje për të frenuar sulmin ukrainas. Të paktën një helikopter rus u rrëzua dhe një tjetër u dëmtua nga forcat ukrainase që përparonin, sipas blogerëve ushtarakë rusë.

Përforcimet ruse, duke përfshirë njësitë elitare të forcave speciale dhe veteranët e ngurtësuar të kontraktorit ushtarak Wagner, filluan më vonë të mbërrijnë në rajonin e Kursk, por ata deri më tani nuk kanë arritur të largojnë forcat ukrainase nga Sudzha dhe zona të tjera pranë kufirit.

Disa nga trupat e sapoardhur nuk kishin aftësi luftarake dhe pësuan viktima. Në një shembull, një kolonë kamionësh ushtarakë ndaloi pa kujdes në anë të rrugës pranë zonës së luftimit dhe u godit nga zjarri ukrainas.

Ministria ruse e Mbrojtjes deklaroi të premten se Ukraina humbi 945 ushtarë në katër ditë luftime. Deklarata nuk mund të verifikohej në mënyrë të pavarur, citon noa.al agjencinë e lajmeve Associated Press. Ministria nuk ofroi asnjë të dhënë për viktimat ruse.

Çfarë thanë autoritetet ukrainase për inkursionin?

Zyrtarët në Kiev janë përmbajtur nga komentet mbi bastisjen ndërkufitare, por presidenti Volodymyr Zelenskyy përshëndeti forcat e armatosura për “veprimet e tyre për të shtyrë luftën në territorin e agresorit”.

“Ukraina po dëshmon se me të vërtetë di të rivendosë drejtësinë dhe garanton saktësisht llojin e presionit që nevojitet – presionin ndaj agresorit”, tha ai në një fjalim.

Këshilltari i Zelenskyy, Mykhailo Podolyak tha të enjten se sulmet ndërkufitare do të bëjnë që Rusia “të fillojë të kuptojë se lufta po depërton ngadalë brenda territorit rus”. Ai sugjeroi gjithashtu se një operacion i tillë do të frenonte pretendimet e Kievit në çdo negociatë të ardhshme me Moskën.

Çfarë tha Kremlini?

Presidenti rus Vladimir Putin e ka përshkruar inkursionin si një “provokim në shkallë të gjerë” që përfshiu “granatime pa kriter të ndërtesave civile, shtëpive të banimit dhe ambulancave”.

Autoritetet ruse thanë se të paktën pesë civilë, përfshirë dy punonjës të ambulancës, janë vrarë në sulmin ukrainas në rajonin e Kurskut dhe rreth 70 të tjerë janë plagosur. Mbi 76,000 njerëz janë evakuuar nga zonat e përfshira nga luftimet, thanë zyrtarët.

Dmitry Medvedev, nënkryetari i Këshillit të Sigurimit të kryesuar nga Putini, tha se bastisja ukrainase theksoi nevojën që Moska të zgjerojë qëllimet e saj të luftës për të kapur edhe më shumë nga territori ukrainas, duke përfshirë kryeqytetin e Kievit, portin e Detit të Zi të Odesës dhe të tjera qytete kryesore.

Rusia ka shpallur një emergjencë federale në rajonin e Kurskut dhe ka urdhëruar atë që e quajti një operacion kundër terrorizmit në zonë dhe rajonet fqinje të Belgorod dhe Bryansk, duke u dhënë autoriteteve lokale më shumë kompetenca për të koordinuar shpejt një përgjigje emergjente dhe për të forcuar sigurinë.

Propaganda shtetërore ruse u përqendrua në përpjekjet e Kremlinit për të ofruar ndihmë për banorët e zhvendosur, ndërkohë që shpërfilli papërgatitjen e ushtrisë për sulmin.

Cilat janë qëllimet e Ukrainës dhe si mund të precipitojë situata?

Duke nisur inkursionin, Kievi mund të synojë të detyrojë Kremlinin të devijojë burimet nga rajoni lindor i Donetskut, ku forcat ruse kanë bërë ofensivë në disa sektorë dhe kanë bërë përparim të ngadaltë por të qëndrueshëm, duke u mbështetur në fuqinë e tyre të zjarrit.

Ndërsa forcat e Kievit po luftojnë për të frenuar përparimin rus në lindje, bastisja e shpejtë ndërkufitare tregon aftësinë e Ukrainës për të kapur iniciativën. Sulmi i ka dhënë gjithashtu një goditje Kremlinit, duke nxjerrë në pah dështimin e tij për të mbrojtur territorin e vendit dhe duke shkatërruar narrativën e Putinit se Rusia ka mbetur kryesisht e paprekur nga lufta.

Por megjithë sukseset fillestare, sulmi në Rusi mund të shkaktojë dëme në disa nga njësitë më të afta të Ukrainës dhe t’i lërë trupat në Donetsk pa përforcime që janë jetike.

Përpjekja për të krijuar një prani të qëndrueshme në rajonin e Kurskut mund të jetë sfiduese për forcat ukrainase, linjat e furnizimit të të cilave do të ishin të prekshme nga zjarri rus.

Analistët ushtarakë thonë se është ende e paqartë se cilat janë qëllimet operacionale të Ukrainës dhe sa trupa ka angazhuar në sulmin në Kursk.

Michael Kofman, një analist ushtarak në Carnegie Endowment, tha në një koment në platformën sociale X se “çdo gjë varet nga ajo që Ukraina ka në dispozicion në rezervë për të hedhur në operacion dhe sa shpejt Federata Ruse organizohet për t’iu kundërvënë”.